Ocena przez sąd społecznej szkodliwości czynu

Zgodnie z art. 115 § 2 Kodeksu karnego, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.
Ocena społecznej szkodliwości czynu nie może więc opierać się wyłącznie na porównaniu grożących za poszczególne przestępstwa ustawowych sankcji. Musi to być zawsze ocena konkretnego czynu. Idąc za postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2020 r. (sygn. akt IV KK 83/20, LEX 3080550), „ustawodawca wymienił w art. 115 § 2 k.k. tak liczne i zróżnicowane przesłanki podlegające ocenie przy ustalaniu społecznej szkodliwości czynu, by nie istniało zagrożenie, że sądy będą stosować tylko automatycznie zagrożenie karą jako najważniejszy wyznacznik tej oceny. Przecież wręcz nie ma w tym katalogu przesłanki „zagrożenia karą”. Należy wszak pamiętać, że różnice w surowości sankcji grożących za popełnienie poszczególnych typów przestępstw oddają co najwyżej różnice w ocenie społecznej szkodliwości poszczególnych kategorii (rodzajów) zachowań się objętych kryminalizacją. Tu zaś mówimy nie o takiej ocenie, lecz o ocenie szkodliwości konkretnego zachowania się należącego do określonej kategorii. Dlatego też w pewnych przypadkach społeczna szkodliwość czynów realizujących znamiona występków zagrożonych stosunkowo łagodnymi sankcjami może być znaczna”.
Ponadto, dla uznania znikomości stopnia szkodliwości społecznej czynu nie jest konieczne aby ta znikomość dotknęła jednocześnie strony podmiotowej (tj. nastawienia psychicznego sprawcy) i strony przedmiotowej (tj. charakterystyki zachowania sprawcy) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2021 r., sygn. akt I KK 74/20).
Co więcej, ocena społecznej szkodliwości musi być oceną całościową, a nie oceną poszczególnych czynności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2021 r., sygn. akt III KK 346/20).

Orzekanie przez sędziego w stanie nietrzeźwości

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2022 r. I DI 3/22 czytamy, że przepis art. 231 k.k. jest normą prawa karnego najmniej precyzyjną spośród wszystkich stypizowanych występków i zbrodni skodyfikowanych w k.k. Przepisu tego jednakże nie można rozciągać na zachowania, nawet z punktu widzenia odbioru społecznego karygodne, jakim w tym wypadku jest orzekanie przez sędziego w stanie nietrzeźwości czy też po spożyciu alkoholu. Polski ustawodawca jak do tej pory nie zdecydował się na penalizację orzekania sędziego pod wpływem alkoholu tak jak to ma miejsce w przypadku kierowania samochodem będąc w stanie nietrzeźwości.
Przypomnijmy, ż zgodnie z art. 231 kk Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Uchwała zapadła w sprawie dotyczącej sędziego, który będąc pod wpływem alkoholu w stanie sięgającym stężenia od co najmniej 0,6 promila do co najmniej 1,0 promila alkoholu we krwi przewodniczył rozprawom apelacyjnym. Zdaniem Sądu najwyższego mamy jednak w tym przypadku tylko deliktem dyscyplinarnym polegającym na uchybieniu godności sędziego

Nowelizacja KPC- Art. 753. Udzielenie zabezpieczenia w formie miesięcznego świadczenia na zapewnienie środków utrzymania

Z dniem 1 stycznia 2022 r. do ustawy Kodeks Postepowania Cywilnego, na skutek art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 2 grudnia 2021 r. (Dz.U.2021.2328) zmieniającej ww. Ustawę, został dodany nowy przepis – art. 752 3 . Ustanawia on zakres finansowy sądowego zabezpieczenia roszczeń opartych na podstawie art. 444 § 2, stanowiącym, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty lub na podstawie art. 446 § 2, mówiącym o możliwości żądania renty od zobowiązanego do naprawienia szkody z powodu śmierci poszkodowanego, na rzecz osoby względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny.
Zabezpieczenie to przyjmuje formę miesięcznego świadczenia na zapewnienie środków utrzymania w związku ze szkodą poniesioną jedynie wskutek czynu niedozwolonego, który wyczerpuje znamiona jednego z przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w ruchu lądowym, o których mowa w rozdziale XXI Kodeksu karnego, lub zabójstwa z użyciem pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, lub umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu z użyciem pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym.
Zabezpieczenie to nie może być niższe niż kwota najniżej emerytury, aktualnie wynoszącej zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 1250,00 zł miesięcznie. Wyjątkiem, kiedy zabezpieczenie może być mniejsze od tej kwoty jest sytuacja, gdy uzyskanie świadczeń rentowych z innych źródeł przemawiałoby za udzieleniem zabezpieczenia w wysokości kwoty niższej. Górną granicą dla miesięcznego świadczenia stanowi wysokość uzyskiwanego przez poszkodowanego miesięcznego wynagrodzenia netto lub dochodu w okresie poprzedzającym zdarzenie i pięciokrotnej wysokości kwoty najniżej emerytury, czyli 6250 zł.