Przekazania sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu

W postanowieniu z dnia 13 grudnia 2023 r. (III KO 130/23) Sąd Najwyższy stwierdził, że zastosowanie instytucji przekazania sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu może nastąpić tylko wtedy, gdy występują okoliczności, które mogą stwarzać uzasadnione przekonanie o braku warunków do obiektywnego rozpoznania sprawy w danym sądzie. Nie każda jednak okoliczność będzie skutkowała ewentualnym przekazaniem sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, ale tylko taka, która u postronnego i niezainteresowanego sposobem rozstrzygnięcia danej sprawy obserwatora procesu może zrodzić podejrzenie braku obiektywizmu w jej rozpoznaniu przez właściwy sąd.\

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie chciał przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości wskazując, że oskarżyciel prywatny i oskarżony są (…), podobnie jak większość spośród 17 zawnioskowanych do przesłuchania świadków, a nadto niektóre z tych osób pozostają w koleżeńskich bądź nawet rodzinnych relacjach z sędziami orzekającymi na terenie Szczecińskiej Apelacji, co w konsekwencji mogłoby w odbiorze społecznym budzić wątpliwości co do bezstronności występującego z omawianą inicjatywą sądu.

Zdaniem Sądu Najwyższego przywołane przez Sąd Rejonowy przesłanki związane ze stronami postępowania, i świadkami – tj. miejscem i rodzajem wykonywanej przez nich pracy, okolicznościami czynów oraz relacjami między sędziami sądu właściwego a stronami i uczestnikami postępowania, mogą w odbiorze społecznym uzasadniać obawę co do możliwości bezstronnego rozpoznania sprawy. W związku z tym Sąd Najwyższy postanowił przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Poznań Stare Miasto w Poznaniu, jednocześnie czyniąc zastrzeżenie, że decyzja powyższa nie wynika z braku zaufania do sędziów orzekających w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie, ale podyktowana jest troską o dobro wymiaru sprawiedliwości.