Groźba karalna została zaklasyfikowana w kodeksie karnym w rozdziale XXIII, jako przestępstwo przeciwko wolności. W świetle art. 190 k.k., "kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2". Ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego.

  Przedmiotem ochrony w określeniu typu czynu zabronionego z art. 190 § 1 k.k. jest wolność człowieka przed obawą popełnienia przestępstwa na jego szkodę lub szkodę osoby mu najbliższej. W przepisie tym chronione jest więc poczucie bezpieczeństwa jednostki.

  Groźba karalna różni się od groźby bezprawnej, ujętej w art. 115 § 12 k.k. tym, że jej treścią jest jedynie popełnienie przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego lub na szkodę osoby mu najbliższej. Nie stanowi więc groźby karalnej groźba spowodowania postępowania karnego, chyba że chodzi o fałszywe oskarżenie, ani groźba rozgłoszenia wiadomości uwłaczających czci zagrożonego lub osoby mu najbliższej, chyba że chodzi o przestępne pomówienie, ujęte w art. 212 § 1 lub 2 k.k. Nie stanowi również groźby karalnej groźba popełnienia wykroczenia lub deliktu cywilnego. Mając na uwadze przedmiot ochrony, ograniczenie to może budzić wątpliwości ze względu na daleko posunięty formalizm. Do przyjęcia groźby karalnej wystarczy groźba popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa na szkodę adresata groźby lub osoby mu najbliższej.

  Do dokonania tego przestępstwa konieczne jest wystąpienie skutku w postaci wzbudzenia w zagrożonym uzasadnionej obawy, że groźba będzie spełniona. Jednak subiektywna obawa pokrzywdzonego i jego przekonanie o prawdopodobieństwie realizacji groźby muszą być uzasadnione, tzn. że zarówno okoliczności, w jakich groźba została wyrażona, jak i osoba grożącego robią wrażenie na obiektywnym, normalnie wrażliwym obserwatorze, iż groźba wyrażona została na serio i daje podstawy do uzasadnionej obawy.

Inne często spotykane przestępstwa

[stan prawny: kwiecień 2016 r.]