Przestępstwo rozboju polega na zabraniu cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia przy użyciu jednego z trzech wymienionych w art. 280 KK sposobów:
- używając przemocy wobec osoby;
- grożąc natychmiastowym użyciem takiej przemocy;
- doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności.
- Ad 1) Przemoc wobec osoby oznacza bezpośrednie fizyczne oddziaływanie na człowieka. Może to być uderzenie, duszenie, wykręcenie ręki.
- Ad 2) Groźba natychmiastowego użycia przemocy oznacza natomiast grożenie pokrzywdzonemu słownie lub przez inne zachowanie się sprawcy, przy czym spełnienie groźby ma nastąpić w krótkim czasie po jej wyrażeniu.
- Ad 3) Doprowadzenie do stanu nieprzytomności lub bezbronności polega na spowodowaniu stanu w którym pokrzywdzony jest odurzony narkotykiem, pijany, uśpiony środkiem nasennym albo też związany czy np. niemogący się poruszać wskutek odebrania mu kul, gdy jest kaleką. Chodzi tu więc o stan nieprzytomności lub bezbronności spowodowany innym działaniem niż przemoc.
Istnieje również tzw. kwalifikowany typ rozboju. Zachodzi on wtedy, gdy sprawca posługuje się bronią palną, nożem, czy innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym. Sprawca taki podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
Rozbój w praktyce zaliczany jest do najpoważniejszych przestępstw. Praktycznie zawsze w takich sprawach stosowane jest także tymczasowe aresztowanie.
Inne często spotykane przestępstwa
[stan prawny: kwiecień 2016 r.]