Przestępstwa z ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych

Prawa autorskie są jedną z gałęzi prawa prywatnego. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych zawiera nie tylko definicje utworu oraz sposób ochrony praw autorskich majątkowych oraz niemajątkowych. Wymienia również przestępstwa jakie można popełnić na gruncie tej ustawy. Sankcje karne w ustawie mają szczególny charakter w stosunku do ustawy prawo karne.

W art. 115-119 ustawy wyszczególniono przestępstwa, którymi są:
– przywłaszczenie autorstwa,
– rozpowszechnienie utworu bez pozwolenia,
-nielegalne utrwalanie oraz zwielokrotnianie przedmiotów praw autorskich i praw pokrewnych,
– paserstwo w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych,
-tworzenie urządzeń do niedozwolonego usuwania lub obchodzenia zabezpieczeń technicznych,
-naruszenie prawa do kontroli i prawa do informacji.

Należy mieć na uwadze, że za naruszenie praw autorskich oraz praw pokrewnych grożą nam nie tylko konsekwencje cywilnoprawne (jak na przykład pozew o zaprzestanie naruszeń czy odszkodowanie) ale również karne. Ustawodawca doszedł do wniosku, że ochrona własności intelektualnej powinna być zaostrzona – właśnie poprzez stosowanie sankcji karnych. Zgodnie z tym za wymienione powyżej przestępstwa grożą kary takie jak grzywna, kara ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności do lat 5.

Zmiana w kodeksie wykroczeń, dotycząca przywłaszczenia lub kradzieży

15 listopada 2018 r. weszła w życie kolejna zmiana art. 119 kodeksu wykroczeń, dotyczącego przywłaszczenia lub kradzieży. Ponownie zmieniono kwotę, stanowiącą granicę między wykroczeniem na przestępstwem. Obecnie jest to 500 zł.

Dotychczas (od 9 listopada 2013 r.) kwota ta była zmienna – stanowiła 1/4 minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że w 2018 r. przestępstwem była kradzież rzeczy wartej więcej niż 525 zł, w 2017 r. zaś – więcej niż 500 zł.

Zmiana ta wydawać się może mało znacząca, jednak w praktyce z całą pewnością przyczyni się do większej pewności i jednoznaczności przepisów. Warto przypomnieć, że w przypadku przestępstw kradzieży i przywłaszczenia (mającego charakter tzw. przestępstw przepołowionych), to od wartości przedmiotu czynności wykonawczej (a więc ukradzionej czy przywłaszczonej rzeczy) zależy kwalifikacja czynu jako przestępstwa lub wykroczenia. Ma to zaś zasadniczy wpływ na sytuację oskarżonego/obwinionego, nie tylko w zakresie grożącego wymiaru kary, ale też np. przedawnienia czy ewentualnej karalności w razie skazania.