Nie każda kara pozbawienia wolności musi być wykonywana. Orzeczoną karę sąd może warunkowo zawiesić. Jest to oczywiście korzystne dla oskarżonego, co więcej - kara zawieszona szybciej zaciera się w rejestrze karnym niż wykonywana kara pozbawienia wolności. Można zawiesić karę pozbawienia wolności, jeżeli:
- Orzeczona kara nie przekracza ona jednego roku.
- Sprawca w momencie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności.
- Będzie to wystarczające dla spełnienia celów kary - w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.
Decydując o zawieszeniu kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.
Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby. Może on wynosić od roku do 3 lat (2 do 5 lat dla młodocianych sprawców), biegnie od uprawomocnienia się wyroku. W okresie próby sąd może nakazać skazanemu wykonywanie określonych obowiązków (np. oddać pod dozór kuratora). Z zasady sąd orzeka także obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody.
Zawieszenie kary nie oznacza, że na pewno nigdy nie zostanie ona wykonana. Sąd może zarządzić wykonanie kary w razie gdyby skazany naruszał porządek prawny w okresie próby (zwłaszcza gdy popełnił inne przestępstwo). Sąd zarządza wykonanie kary także wtedy, gdy skazany uchyla się od ciążących na nim obowiązków (np. naprawienia szkody). Zarządzenie można wydać w okresie próby oraz przez 6 miesięcy po jego zakończeniu.
[stan prawny: kwiecień 2016 r.]