Zatarcie skazanie jest niezwykle ważne z punktu widzenia humanitaryzmu postępowania i polityki karnej. Współczesna kryminologia (tj. nauka o przestępstwie) wychodzi z założenia, że karanie sprawcy przestępstwa nie powinno trwać "bez końca". Upływ czasu powoduje, że pamięć o przestępstwie zaciera się w pamięci społecznej. Sprawca również, po odbyciu swojej kary, powinien móc żyć bez stygmatu przestępcy, gdyż oddala go to od społeczeństwa i uniemożliwia trwałe odejście od przestępczej drogi. Z tych powodów wprowadzono instytucję zatarcia skazania.

Co do zasady zacierają się wszystkie wyroki, za wyjątkiem skazania na karę pozbawienia wolności, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności osoby małoletniej poniżej 15 roku życia.

Z chwilą zatarcia skazania, skazanie uważa się za niebyłe. Wpis o skazaniu usuwa się z rejestru karnego, a sprawca może formalnie podawać się za osobę niekaraną.

Zatarcie skazania następuje po upływie określonego czasu liczonego od wykonania lub darowania orzeczonej za przestępstwo kary (lub od przedawnienia jej wykonania). Konkretny czas, po jakim następuje zatarcie skazania zależy od rodzaju wydanego w sprawie wyroku lub wysokości orzeczonej kary:

1. W razie skazania na karę pozbawienia wolności lub 25 lat pozbawienia wolności - zatarcie skazania następuje po 10 latach, ale sąd może zarządzić (na wniosek) zatarcie po 5 latach.
2. W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności - zatarcie następuje po 10 latach.
3. W razie skazania na karę ograniczenia wolności - zatarcie następuje po 3 latach.
4. W razie skazania na grzywnę - zatarcie następuje po 1 roku.
5. W razie odstąpienia przez sąd od wymierzenia kary - zatarcie następuje po 1 roku
6. W przypadku orzeczenia kary w zawieszeniu/umorzenia warunkowego - zatarcie następuje po 6 miesiącach od upływu okresu próby.

Zatarcie skazania nie nastąpi, jeżeli sprawca został skazany za kolejne przestępstwo przed zatarciem poprzedniego. Dopuszczalne jest jedynie zatarcie wszystkich skazań jednocześnie.

[stan prawny: kwiecień 2016 r.]