Bezwzględna kara pozbawienia wolności podstawą skargi kasacyjnej

Zgodnie z dyspozycją art. 519 Kodeksu postępowania karnego (dalej jako kpk) , stronie postępowania przysługuje kasacja od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie oraz od prawomocnego postanowienia sądu odwoławczego o umorzeniu postępowania i zastosowaniu środka zabezpieczającego określonego w art. 93a Kodeksu karnego.
Art. 523 § 2 kpk stanowi, że kasację na korzyść oskarżonego można wnieść jedynie w razie skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Stanowisko takie ponownie poparł Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu z dnia 13 maja 2021 r. (sygn. akt II KK 26/21).
Sąd Okręgowy w Warszawie w wyrokiem z dnia 23 maja 2019 r. (sygn. akt XVIII K 218/14) skazał D.R. za dokonane przestępstwo na karę roku pozbawienia wolności oraz karę grzywnę. Stosując art. 69 § 1 i 2 KK i art. 70 § 1 pkt 1 KK wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat tytułem próby. Apelację na korzyść oskarżonej, od wyroku złożył jej obrońca – Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił zaskarżony wyrok. Kasację od tego wyroku, na podstawie art. 427 § 2 kpk wniósł obrońca skazanej zarzucając rażące naruszenie art. 433 § 2 kpk w zw. z art. 457 § 3 kpk, w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 kpk natomiast Prokurator wniósł o jej oddalenie.
W przedmiotowej sprawie Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok przez korektę konkretnie wskazanych faktur błędnie opisanych w zarzucie aktu oskarżenia oraz w wyroku Sądu I instancji.  Mimo tej zmiany Sąd Apelacyjny nadal pozostał w granicach czynu zarzucanego – skoro był to ten sam czyn (jako zdarzenie historyczne) i dotyczył tych samych faktur (co wynikało z materiału dowodowego), których dane zostały jedynie błędnie przepisane przez organ procesowy. 
Po dokonanej analizie, Sąd Najwyższy stwierdził, że oczywiste jest, iż zarzuty podniesione w sprawie nie dotyczą uchybień, o których mowa w art. 439 § 1 kpk,  to nie jest możliwe dalsze rozpoznawanie argumentów przedstawionych na ich uzasadnienie, bowiem oznaczałoby to ominięcie treści art. 523 § 2 kpk w zw. z art. 523 § 4 pkt 1 kpk, które zobowiązują sąd kasacyjny do rozpoznania kasacji jedynie w granicach zarzutu z art. 439 § 1 kpk. Te zaś bezwzględne podstawy odwoławcze nie wystąpiły.
W przedmiotowej sprawie kasacja obrońcy skazanej została wadliwie przyjęta, mimo to, że była niedopuszczalna z mocy ustawy. Należało zatem rozstrzygnąć o jej pozostawieniu bez rozpoznania. 

Opracowano na podstawie postanowienia Sądu Najwyższego z 13.5.2021 r., II KK 26/21